اسکلروتراپی یک روش پزشکی است که در آن یک ماده شیمیایی به نام اسکلروزانت به یک ورید تزریق می‌شود تا به طور کامل آن را از بین ببرد. اسکلروزانت به پوشش داخلی رگ آسیب می‌زند و منجر به ایجاد لخته می‌شود که جریان خون در آن را مسدود می‌کند. وریدها خون فاقد اکسیژن را از بافت‌های محیطی به قلب باز می‌گردانند. از آنجایی که فشار خون در وریدها کم است، خون از طریق انقباضات قلب حرکت می‌کند. برای جلوگیری از حرکت خون به عقب، بیشتر وریدها دارای دریچه‌هایی هستند که به خون تنها اجازه‌ی حرکت به طرف قلب را می‌دهند. هنگامی که این دریچه‌ها مشکل پیدا کنند، وریدها بزرگ و برآمده می‌شوند (واریس). وریدهای کوچک‌تر که این رگ‌های واریسی کوچک را تغذیه می‌کنند نیز می‌توانند بزرگ شوند و به صورت وریدهای عنکبوتی قرمز یا آبی در پوست ظاهر شوند. رگ‌های واریسی می‌توانند منجر به تورم مزمن پا به نام نارسایی وریدی گردند. نارسایی وریدی فرد را مستعد ابتلا به لخته‌های خونی و زخم‌های پوستی می‌کند. حتی در بسیاری از موارد، وریدهای آسیب دیده به صورت رگ‌های عنکبوتی ناخوشایند ظاهر می‌شوند. تخریب این وریدها می‌تواند هم از نظر پزشکی و هم زیبایی مطلوب باشد.
عوامل بسیاری مانند سابقه خانوادگی، سن زیاد، جنسیت، بارداری، افزایش وزن یا چاقی، عدم حرکت و ضربه به پا ممکن است خطر ابتلا به واریس را افزایش دهند. اسکلروتراپی در مرکز درمانی شیراز واریس به عنوان درمان انتخابی برای رگ‌های واریسی کوچک در نظر گرفته می‌شود. این درمان با حداقل تهاجم است و می‌تواند موجب بهبود علائم مرتبط مانند درد، تورم، سوزش و گرفتگی پا در طول شب نیز بشود. وریدهای درمان شده ظرف چند هفته ناپدید می‌شوند، هرچند گاهی اوقات نتایج نهایی می‌توانند تا یک ماه بعد قابل مشاهده باشند. در برخی موارد، ممکن است نیاز به چند جلسه درمان اسکلروتراپی باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت جهت درمان واریس با اسکلروتراپی با شماره ۰۷۱۳۲۳۳۴۱۳۵ تماس حاصل فرمایید.
نواحی قابل درمان با اسکلروتراپی
متداول‌ترین ناحیه‌ای که دچار واریس می‌شود، پا است. وریدهای مشکل‌دار ممکن است برجسته، تغییر رنگ داده یا متورم شوند و برخی از آنها عمیق‌تر بوده و می‌توانند باعث ناراحتی شوند. رگ‌های عنکبوتی دارای اندازه‌ی کوچک‌تری هستند، به سطح پوست نزدیک‌تر می‌باشند و می‌توانند به رنگ قرمز، بنفش یا آبی باشند. در موارد نادر، اسکلروتراپی ممکن است به منظور درمان هموروئیدها استفاده شود. اسکلروتراپی برای درمان هموروئید معمولاً هنگامی استفاده می‌شود که آنها کوچک‌تر و خارجی می‌باشند. این روش همچنین می‌تواند زمانی که هموروئیدها خونریزی کرده یا هنگامی که نمی‌توانید خطر یک عمل جراحی مانند هموروئیدکتومی را به علت ملاحظات سلامتی دیگر قبول کنید، مورد استفاده قرار گیرد. بسته به اندازه ورید آسیب دیده، اسکلروتراپی را می‌توان به منظور درمان واریس و وریدهای عنکبوتی در نواحی زیر استفاده کرد:
- ران‌ها
- ساق پا
- مچ پا
- قدم پا
- صورت (اغلب در دو طرف بینی)
- مقعد
آیا اسکلروتراپی بی‌خطر است؟
تمام روش‌های پزشکی دارای خطراتی هستند که باید قبل از شروع یک درمان خاص به دقت در نظر گرفته شوند. از آنجایی که اسکلروتراپی اغلب برای درمان مشکلات زیبایی استفاده می‌شود، عوارض جانبی ناخوشایند و خطرناک به طور کامل برای بیمار توضیح داده می‌شوند.
آیا اسکلروتراپی دردناک است؟
به دلیل اینکه این روش نیاز به تزریق‌هایی در پوست دارد، فرایند بدون دردی نیست. برخی مواد شیمیایی که تزریق می‌شوند (اسکلروزانت) بیشتر امکان ایجاد درد در مقایسه با مواد دیگر دارند. در صورتی که اسکلروزانت ناخواسته در بیرون ورید جمع شود، اغلب دردناک‌تر خواهد بود.
آیا اسکلروتراپی درمان موثری برای واریس و رگ‌های عنکبوتی است؟
اسکلروتراپی یک تکنیک موثر برای از بین بردن وریدها می‌باشد. تکنیک‌های دیگر شامل برداشتن وریدهای مشکل‌دار از طریق عمل جراحی، نابودی با لیزر اندوونوس (نور لیزر انتقال یافته از طریق فیبر نوری) و برای رگ‌های بسیار کوچک نور لیزر زیر پوستی یا قرار گرفتن در معرض نور پالسی شدید نیز موثر هستند.
متقاضی مناسب برای اسکلروتراپی چه شخصی است؟
افراد مبتلا به نارسایی وریدی که دچار بیماری هستند که به طور نامناسبی با جوراب‌های فشاری کنترل شده است و چاق نیستند متقاضیان مناسب برای اسکلروتراپی می‌باشند. برای تعیین اینکه اسکلروتراپی موثر است، محل ورید معیوب و نیز الگوی تخلیه وریدی بررسی می‌شود. افراد سالمی که از وجود وریدهای سطحی ناخوشایند با قطر کم (۴ میلی‌متر یا کمتر) ناراضی هستند نیز متقاضیان مناسبی برای اسکلروتراپی خواهند بود. این روش برای زنان باردار توصیه نمی‌شود.
چگونه باید برای عمل اسکلروتراپی آماده شد؟
بیماران با استفاده از تکنیک‌های اولتراسوند مخصوصی اسکن می‌شوند تا قبل از درمان محل رگ‌های واریسی مشخص شود. در شرایطی که ناحیه‌ی کوچکی از رگ‌های عنکبوتی وجود دارد، اغلب این کار انجام نمی‌شود.
تزریق‌های اسکلروتراپی چگونه انجام می‌شوند؟
در حال حاضر دو روش مورد تایید وجود دارد، سدیم تترادسیل سولفات (یک پاک کننده) و پولیدوکانول. برای وریدهای کوچک، گاهی اوقات از سالین هیپرتونیک استفاده می‌شود. بسته به اندازه ورید تحت درمان، اسکلروزانت ممکن است به شکل کف اجرا شود. یک سوزن با قطر مناسب وارد رگ شده و ماده شیمیایی تزریق می‌گردد.
زمان بهبودی برای اسکلروتراپی چقدر است؟
این یک روش سرپایی است و بیمار در همان روز درمان مطب را ترک می‌کند.
اقدامات مراقبتی بعد از عمل اسکلروتراپی چیست؟
بیمار باید از بانداژهای فشاری به مدت یک تا سه هفته بعد از درمان استفاده کند. یک جلسه‌ی معاینه بعد از دو هفته امکان تخلیه لخته‌های خونی در وریدهای بزرگ را فراهم کرده و ظاهر پوست را بهبود می‌بخشد.
مزایای اسکلروتراپی
برای بیماران مبتلا به نارسایی وریدی، درمان واریس اسکلروتراپی می‌تواند با بهبود جریان خون وریدی و محدود کردن تورم مزمن سودمند باشند. برای افراد دچار مشکلات زیبایی نیز بهبود ظاهر پوست رخ می‌دهد.
خطرات و عوارض جانبی
ممکن است در حین عمل اسکلروتراپی واریس کمی دچار گرفتگی جزئی، سوزن سوزن شدن یا سوزش در محل تزریق شوید. این فرایند می‌تواند دردناک باشد بخصوص در صورتی که عامل اسکلروزان به بافت‌های اطراف نشت کند. عوارض جانبی متداول اسکلروتراپی واریس عبارتند از:
- کبودی
- سوزن سوزن شدن
- تورم
- تغییر رنگ پوست
- ناراحتی
- نواحی قرمز برجسته که اطراف محل‌های تزریق ظاهر می‌شوند.
تمام این عوارض جانبی باید ظرف چند روز برطرف شوند. خطوط یا نقطه‌های قهوه‌ای نیز می‌توانند در نزدیکی محل درمان ظاهر شوند. این موارد معمولاً ظرف ۳ تا ۶ ماه برطرف می‌شوند، اما در برخی موارد، این عارضه جانبی به مدت بیشتری باقی مانده یا ممکن است دائمی شود. عوارض جانبی جدی‌تر عبارتند از:
- واکنش آلرژیک به مواد اسکلروزان
- زخم پوست اطراف محل تزریق
- شکل گیری لخته خونی در رگ‌های درمان شده
شما باید با بعد از درمان اسکلروتراپی با متخصص در تماس باشید تا به افزایش کارایی عمل کمک کرده و هرگونه عوارض جانبی بالقوه را مدیریت کند.
محدودیت‌های اسکلروتراپی چیست؟
وریدهای واریسی بزرگ به خوبی به اسکلروتراپی واکنش نشان می‌دهند. برخی افراد (کمتر از ۱۰ درصد) که اسکلروتراپی انجام می‌دهند اصلاً به تزریق‌ها واکنش نشان نمی‌دهند. در این موارد، محلول‌های مختلف یا یک روش متفاوت مانند لیزر درمانی پوستی ممکن است انجام شود. در صورت بارداری، شیردهی یا بستری بودن قادر به انجام درمان اسکلروتراپی نخواهید بود. بعد از زایمان باید حداقل ۳ ماه منتظر ماند تا بتوان این روش را در نظر گرفت. فلبکتومی اغلب همراه با برنامه‌ی درمانی جامع‌تر شامل روش‌های اضافه‌ای مانند تخریب با کاتتر اندوونوس که از انرژی رادیوفرکانسی یا لیزر استفاده می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد. بیماران باید برنامه‌ی درمانی اختصاصی خود را با متخصص رادیولوژی در میان بگذارند.
هزینه
هزینه‌ی اسکلروتراپی بستگی به پانسمان‌ها و لباس‌های پس از درمان و حق الزحمه پزشک دارد. اگر مطمئن نیستید یا نگران هزینه‌ی درمان هستید، بهتر است قبل از انجام اسکلروتراپی با پزشک مشورت کنید.
