علائم معمول واریس شامل سنگینی پا، ورم پا، لرزش، خستگی، درد، خارش، پای بی قرار و گرفتگی میباشد. علائم قابل مشاهده بیماری وریدی از رگهای عنکبوتی، رگهای واریسی و تورم پا، تا تغییرات پوستی از قبیل تیره شدن، ضخیم شدن و یا زخم شدن بافت اطراف مچ پا متفاوت است. بیشتر مشکلات واریسی زمانی به وجود میآیند که دریچه رگهای پا کار نمیکنند تا خون به طور معمول از پاها خارج شود. هنگامی که این اتفاق میافتد، خون بیشتری در رگها وارد میشود که فشار بالاتر از حدی که رگها برای تحمل آن طراحی شدهاند، ایجاد میگردد. این فشار، به پر فشاری وریدی شناخته میشود. هر چه افراد دارای این مشکلات به مدت طولانیتری روی پاهای خود بایستند، خون بیشتری در رگهای آنها وارد میشود و فشار بیشتری در آن به وجود میآید. این حالت به علائم معمول درد، سنگینی، خستگی و لرزش همراه با بیماری وریدی منجر میشود. همچنین باعث ایجاد تورم در پاها و مچ پا میشود زیرا مایع شروع به نشت از دیواره رگ و تجمع در بافت نرم پاها میکند. این علائم معمولا صبحها بعد از حرکت پاها در خفیفترین حالت هستند و در طول روز با خستگی پاها به تدریج بدتر میشوند. علائم ممکن است با بالا بردن پاها، پوشیدن جورابهای واریس برای محافظت بیشتر، پیاده روی و یا مصرف داروهای مسکن برطرف شوند.
عوامل زیر بر درد و خستگی پا ناشی از واریس تاثیر میگذارد.
شناسایی رگهای واریسی و انجام اقدامات لازم برای درمان آنها ممکن است به جلوگیری از عوارضی مانند لنف ادم کمک کند. واریس همچنین میتواند باعث مشکلاتی در سایر نقاط بدن (مخصوصا سیستم لنفاوی) شود. سیستم لنفاوی یک شبکه عروقی است که به انتقال و حذف مواد زائد و سموم کمک میکند. این سیستم نقش مهمی در عملکرد سیستم ایمنی دارد. گاهی اوقات واریس میتواند به سیستم لنفاوی آسیب برساند و منجر به ایجاد بیماری به نام لنف ادم شود که باعث تورم، اغلب در پا و انگشتان پا میگردد. برخی از افرادی که لنف ادم دارند همچنین ممکن است به سلولیت دچار شوند، یک عفونت جدی پوستی که سبب التهاب بافت نرم پوست میشود. سایر افراد ممکن است دچار درماتیت استازیس وریدی شوند، که در آن پوست حالت چرمی و قهوهای مایل به قرمز پیدا میکند. گاهی اوقات مایع روشن زرد رنگی از پوست خارج میشود.
رگهای واریسی همچنین ممکن است به درماتیت منجر شود، که خارش و تحریک التهابی است. زمانی که این خارش در اثر واریس ایجاد میشود، اغلب در پایین پا یا مچ پا ظاهر میشود. درماتیت میتواند باعث خونریزی، زخمهای پوستی و یا جراحت شود که میتواند دردناک باشد و در صورت خارش یا تحریک، عفونت کند.
رگهای واریسی همچنین میتوانند منجر به التهاب و تشکیل لخته خون در رگ شوند. اغلب این لخته به سطح پوست میآید و شرایطی معروف به ترومبوفلبیت سطحی ایجاد میگردد. این وضعیت میتواند باعث درد و مشکلات دیگر در ناحیه آسیب دیده شود.
واریس همیشه به درمان نیاز ندارد. با این حال، اگر باعث درد میشود، گزینههای مختلف درمان درد واریس وجود دارد. اگر علائم خفیف تا متوسط باشند، پزشک به احتمال زیاد در ابتدا انجام روشهای پیشگیری را به افراد توصیه میکند تا ببیند آیا به کاهش درد و ناراحتی کمک میکنند. اگر این روشها مفید واقع نشد، پزشک ممکن است روشهای زیر را توصیه نماید.
پزشک جورابهای واریس را همراه با بالا بردن پاها و ورزش منظم پیشنهاد میدهد. ممکن است فرد به استفاده از جوراب برای حدود ۶ ماه نیاز داشته باشد تا تاثیر کامل را احساس کند. جورابهای واریس بافت پا را در اطراف رگها فشرده میکنند تا از هجوم خون به رگ جلوگیری شود. این جورابها برای کمک به کاهش درد و خستگی پا ناشی از واریس و تورم طراحی شدهاند.
فرآیند ریشه کنی از حرارت دادن برای بستن رگهای آسیب دیده توسط لیزر یا رادیوفرکوئنسی استفاده میکند. درمان ریشه کنی رگ اغلب در مطب پزشک انجام میشود و حدود ۲۰ دقیقه طول میکشد. پزشک از بیحسی موضعی برای بی حس کردن ناحیه تحت درمان استفاده میکند، بنابراین این روش بدون درد است. هنگامی که فرآیند کامل میشود، پزشک ناحیه را در یک بانداژ فشرده قرار میدهد.
این روش شامل تزریق فوم اسکلروسانت به رگ واریسی میباشد. فوم موجب اسپاسم، شکافته شدن و لخته شدن رگ میشود که پس از آن، رگ را به طور کامل میبندد. این نوع لخته خطرناک نیست و در طول زمان رگ واریسی ناپدید میشود.
بعضی افراد ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند که ممکن است شامل لیگیشن باشد (که در آن رگها برای متوقف کردن ورود خون به طور کامل بسته میشوند) و یا با فرآیند استریپینگ انجام شود، که در آن جراح رگ را برمیدارد.
متاسفانه، شواهد کمی وجود دارد که مردم بتوانند از بروز رگهای واریسی جلوگیری کنند، اما افراد میتوانند تغییرات مختلفی در شیوه زندگی داشته باشند که ممکن است به کاهش علائم کمک کند و احتمالا از بدتر شدن رگ واریسی جلوگیری شود. روشهای پیشگیری و رفع علائم عبارتند از: