به سیاهرگ‌های متورم و عنکبوتی که برجستگی آنها از زیر پوست دیده می‌شود، واریس گویند. رگ‌های واریسی معمولاً قرمز یا آبی‌اند و عموماً روی پا مشاهده می‌شوند، البته رگ‌های واریسی در دیگر اندام‌های بدن نیز ایجاد می‌شود. رگ‌های واریسی کوچکتر را رگ‌های عنکبوتی گویند. واریس معمولاً بی‌خطر است، اما برخی بیماران با مشکلاتی جدی مانند درد و ورم پا، لخته شدن خون و تغییرات پوستی مواجه می‌شوند.
واریس در میان بانوان شایع‌تر است و سالمندان بیشتر به واریس مبتلا می‌شوند. همچنین واریس می‌تواند ارثی و ژنتیک باشد، یعنی اگر مادر یا خواهرتان واریس را تجربه کرده باشد، احتمالاً شما نیز به این بیماری مبتلا خواهید شد. تمامی عواملی که به پا و پایین پا فشار می‌آورد، مانند اضافه وزن یا ایستادن روزانه طولانی مدت و ورزش نکردن، احتمال ابتلا به واریس را افزایش می‌دهد. اگر یکی از عزیزانتان مبتلا به واریس است، جایی برای نگرانی نیست و واریس عموماً بی‌خطر است. اما اگر واریس با عوارضی مانند پا درد همراه باشد، باید برای درمان آن به پزشک مراجعه کرد. متخصصین مرکز درمانی شیراز واریس روش‌های مدرن و موثری را برای درمان واریس در قسمت‌های مختلف بدن به کار می‌گیرند. برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۰۷۱۳۲۳۳۴۱۳۵ تماس حاصل فرمایید.
رگ‌های واریسی در چه نقاطی از بدن ایجاد می‌شود؟
واریس بدن در اندام‌های مختلفی از بدن بروز می‌یابد، که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.
واژن و فرج
گاهی اوقات پزشکان متوجه وجود رگ‌های واریس اندام‌ها در اطراف واژن و فرج می‌شوند. رگ‌های واریسی ناحیه واژن معمولاً از عارضه رفلاکس وریدی تخمدان یا لگن نشأت می‌گیرند که در دوران بارداری رخ می‌دهد. این عارضه برای بانوان بسیار ناراحت کننده است و علائمی مانند درد لگن، درد کششی، افزایش بی‌اختیاری استرسی ادرار و احساس ناراحتی در اطراف مثانه و راست روده را در پی دارد که در اثر فشار ناشی از سیاهرگ‌های متورم بروز می‌یابد.
واریس مقعد
واریس مقعد چندان شایع نیست، اما حدود ۵۰ % از جمعیت جهان در مرحله‌ای از زندگی خود دچار هموروئید خواهند شد. واریس مقعدی در اکثر موارد مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما برخی بیماران دچار درد و خونریزی می‌شوند.
واریس سینه و شکاف سینه
ایجاد شدن رگ‌های واریسی آبی یا سبز برجسته روی سینه و شکاف سینه ناراحتی و شرمساری بانوان را به دنبال دارد. واریس سینه علل متفاوتی دارد که بارزترین آنها جراحی پروتز سینه است.
واریس دست و بازو
واریس دست و بازو درصد شیوع بالایی ندارد، اما ممکن است سیاهرگ‌های بدمنظر واریسی روی دست و بازو نیز پیدا شود. واریس دست معمولاً به موازات افزایش سن و تحلیل رفتن چربی ایجاد می‌شود و مشکل متداول افرادی است که کارهای سنگین دستی انجام می‌دهند. خوشبختانه واریس دست بی‌ضرر است و فقط مشکل زیبایی ایجاد می‌کند. واریس دست به ندرت باعث کبودی یا لخته شدن خون می‌شود، اما عموماً فقط دست و بازو را پیر نشان می‌دهد و از جذابیت آنها کم می‌کند.
سیاهرگ‌های برجسته اطراف چشم
در اطراف چشم‌ها، روی گیجگاه و پیشانی همگی ما سیاهرگ وجود دارد. این سیاهرگ‌ها عموماً زیر پوست مخفی است و چربی زیرپوستی دور آنها را به خوبی گرفته است.اما این سیاهرگ‌ها روی صورت برخی افراد به وضوح دیده می‌شود. علت دیده شدن سیاهرگ این است که سیاهرگ به سطح پوست نزدیکتر است، چربی زیرپوستی دور سیاهرگ تحلیل رفته است یا این که سیاهرگ گشادتر از حد معمول است.
واریس پایین پا
علت شیوع بالای واریس در پایین پا این است که این سیاهرگ‌ها باید برای انتقال خون از پا به قلب به سختی کار کنند تا بتوانند بر نیروی جاذبه غلبه کنند، در این بین خاصیت ارتجاعی سیاهرگ‌ها به موازات افزایش سن کاهش می‌یابد و در نتیجه خون در رگ جمع می‌شود. چون این خون اکسیژن‌دار است که در سیاهرگ جمع می‌شود، این رگ‌ها آبی رنگ‌اند.
رگ‌های قرمز روی صورت
سیاهرگ‌هایی که بیشترین ناراحتی را از نظر زیبایی ایجاد می‌کنند، رگ‌هایی هستند که روی صورت دیده می‌شوند و از نظر تخصصی واریسی محسوب نمی‌شوند. رگ‌های روی صورت، که مویرگ پاره شده یا وریدهای باریک نخ مانند نیز نامیده می‌شود، رگ‌های خونی ظریفی است که نزدیک به سطح پوست قرار دارد و در برخی افراد به صورت خطوط مواج قرمز یا بنفش دیده می‌شود. رگ‌های قرمز روی صورت به ندرت یک بیماری محسوب می‌شود، اما به دلیل ظاهر ناخوشایندی که دارد، افراد بسیاری برای از بین بردن آنها به متخصصین مراجعه می‌کنند.
علل
خون در سیاهرگ‌های سالم از بخش‌های مختلف بدن به سمت سیستم عروقی مرکزی و قلب در جریان است، سپس خون از قلب به ریه‌ها پمپاژ می‌شود تا اکسیژن دریافت کند. سیاهرگ‌ها دریچه‌هایی دارند که خون را در یک جهت در جریان نگه می‌دارد. اما زمانی که سیاهرگ بیمار یا بزرگ می‌شود، دریچه‌ها دیگر به خوبی کار نمی‌کند و خون به عقب برمی‌گردد. در نتیجه مشکل سیاهرگ واریس بدن پیش می‌آید، یعنی این که سیاهرگ بزرگ یا گشاد و شبیه به طناب می‌شود و خون در آن در جهت مخالف معمول حرکت می‌کند. سیاهرگ‌های سطحی سیستم عروقی به پوست نزدیک‌ند و شاخه‌های متعدد دارند، حال آن که سیاهرگ‌های عمقی به استخوان نزدیک‌ترند و به سیاهرگ‌های منتهی به قلب متصل می‌شوند. واریس اندام تحتانی و فوقانی عموماً سیاهرگ‌های سطحی را درگیر می‌کند و به همین دلیل خطری برای سلامتی ندارد. البته بعضی موارد واریس با عوارض جدی همراه است و نیاز به درمان دارد.
عامل‌های خطر
عامل‌های زیر احتمال ابتلا به واریس بدن را افزایش می‌دهد:
- بالا رفتن سن
- جنسیت مونث
- نقص‌های مادرزادی دریچه سیاهرگ
- چاقی
- بارداری
- سابقه لخته شدن خون در پاها
- ایستادن یا نشستن طولانی مدت
- سابقه خانوادگی ابتلا به واریس
تغییرات هورمونی مربوط به دوران بارداری، بلوغ و یائسگی و ناشی از مصرف قرص ضدبارداری یا هورمون درمانی نیز احتمال ابتلا به واریس را افزایش می‌دهد.
علائم واریس
علائم واریس شامل احساس سنگینی، گرفتگی یا درد در پا، متورم و مشخص شدن رگ‌ها، ورم خفیف مچ یا پایین پا، درد، خارش یا خستگی می‌شود. واریس عوارضی همچون تغییر رنگ پوست، التهاب زیرپوستی، نازک شدن پوست یا از بین رفتن و زخم شدن پوست را به دنبال دارد. در موارد نادر نیز لخته خون ایجاد می‌شود. اگر لخته در وریدهای عمقی شکل بگیرد، ممکن است لخته جدا شود و به سمت ریه‌ها برود، این وضعیت بسیار خطرناک و کشنده است.
درمان واریس بدن
از بین بردن رگ‌های واریسی با نور لیزر یا اسکلروتراپی از روش‌های متداول درمان واریس محسوب می‌شود.
اسکلروتراپی
پزشک مایعی را در سیاهرگ تزریق می‌کند که آن را خشک می‌کند. هم لیزر درمانی و هم اسکلروتراپی روش‌های متداول درمان واریس محسوب می‌شوند.خوشبختانه روش‌های متعددی برای پیشگیری از ابتلا به واریس در سنین بالا وجود دارد. نخست این که باید با ورزش کردن منظم خون را در بدنتان به گردش دربیاورید. متناسب نگه داشتن بدن سیاهرگ‌ها را نیز در وضعیت خوبی نگه می‌دارد. همچنین سعی کنید فشار شدیدی به پاها و پایین پا نیاورید و برای مدتی طولانی بی‌حرکت در یک وضعیت باقی نمانید. برای سالم و زیبا نگه داشتن بدن کافی است که خون را در بدنتان به جریان بیاندازید.
